Je schermtijd verminderen door een week ‘digitale detox’. Zo begon ik ermee!

Vorige week was ik helemaal weg van sociale media en het scherm. En dat was… afkicken!

Ik besliste, heel plots en compleet onvoorbereid, een ontwenningskuur te houden voor het gebruik van mijn smart phone. Niet helemaal vrijwillig, moet ik toegeven…

Bij het boeken van onze reis zag ik het nochtans helemaal zitten.

Een eenvoudige 'water cabin' bij een pingo (= natuurlijk meer, daterend uit de ijstijd) ergens te midden te velde in Friesland.

Zeg nu zelf… klinkt niet slecht toch?!

Kleine noot in de beschrijving: geen wifi, weinig bereik. Geen probleem toch? Hoe vaak kijkt een mens eigenlijk op zo’n kleine schermpje. Ik kan heus zonder!

Toch?

Weeeel, de realiteit vertelde een ietwat ander verhaal 😊.

# Ik ben veel afhankelijker dan ik dacht

Ik ga het niet verdoezelen: ik heb het écht moeilijk gehad.

Hoe vaak overviel me de neiging ‘ff mijn gsm checken’!

Even wachten: gsm nemen (ow nee, geen bereik).

Rustig op terras: gsm nemen (ow nee, geen wifi).

’s Avonds nog even chillen in de zetel, … . Net voor het slapen gaan, … .

Nee dus.

Ik scroll niet altijd lang, maar wel heel vaak, zo blijkt. Tot voor een paar weken had ik dat niet in de gaten. Na het weekje detox is er vaststaand bewijs: er zit verslaving achter. En vaak verveling. Nood aan entertainment.

De week detox bracht me alvast een rustiger, minder gestresseerd en meer gefocust gevoel. Dat heeft ongetwijfeld ook met de vakantie te maken, maar ik ben zeker dat het schermgebruik er ook een aardig deel in heeft.

Ik wil dat ‘snel ff tussendoor’ gebruik echt afbouwen. Daarom reduceerde ik mijn schermtijd tot drie vaste momenten per dag. Voorlopig wordt dat: middag, avond, laatavond – maar ik laat het een beetje afhangen van het ritme van het moment. Het is ook erg fijn om de dag niet te beginnen met een check van je telefoon. Eerst even rustig wakker worden. Hetzelfde geldt voor de dag eindigen.

# Uit het oog/oor, uit het hart

Tijdens de detoxweek lag mijn gsm steeds uit het zicht, bij voorkeur in een andere kamer of een lade. Het niet zien helpt, het moeten stellen van een extra handeling (bv. naar een andere kamer gaan, lade openen) werkt nog beter.

Hoe meer handelingen tussen jou en het scherm, hoe beter. Overdag krijgt mijn gsm een vaste plaats, geen plotse verleiding meer dus!

Ik besliste een aantal weken terug om alle meldingen op mijn telefoon uit te zetten. Geen pingetjes meer of oplopende cijferbolletjes. Een gegeerde tip van experts om je schermgebruik te verminderen, alleen… voor mij werkt het niet. Ik loop net vaker mijn apps af om te checken of ik niks gemist heb.

Ik experimenteerde ook met het instellen van een ‘slaapstand’ waarbij je bv. in slaapmodus gaat tussen 22.00u en 7.00u. Dat ervaarde ik dan weer als erg restrictief; om 22.03 lukt het dan niet meer om een reel met geluid te bekijken. En ik snap wel dat dat nu net de bedoeling is maar zo hard hoeft het ook weer niet. Ik heb nog enige zelfcontrole 😊. Ik maak met mezelf de afspraak dat ik het ding rond 22u opzij leg.

# Haalbaarheid boven alles

Jep, na de eerste euforie (hoera, we zijn offline!) kwam het onvermijdelijke dipje…

Dat is efkes tanden bijten maar… het gaat ook weer over. Ik heb er bij momenten aan getwijfeld maar het is echt waar 😊.

Voelde ik toch nog drang, dan probeerde ik even te wachten en ging ik iets anders doen. Of ik gaf mezelf de toestemming, maar wel pas ’s avonds. Tegen dan was ik het (vaak) alweer vergeten.

Nog makkelijker wordt het als ik er een beperkte termijn op kleef, ook al is dat maar één dag. Ik weet dat ik meer aan kan maar ik spreek bewust geen verwachtingen uit en laat het einde open. Alles wat er bij komt voelt dan een ‘overwinning’. Dat werkt beter dan starten met een ambitie van een week en halverwege ‘falen’.

Om te vermijden meteen ‘cold turkey’ te gaan, schrapte ik de meest eisende apps - sociale media dus. Mijn mail checkte ik wel af en toe - een tussenstapje zeg maar. Een andere tussenstap kan zijn om alleen te posten bv. als je sociale media ook professioneel gebruikt. Dit vraagt wel een ijzersterke wil om stiekem piepen te weerstaan 😊.

# Voorbereiding is alles

Ik was zelf niet zo goed voorbereid op dit experiment. Achteraf gezien was het handig geweest om een aantal belangrijke personen op de hoogte te brengen van mijn break, ingeval van nood en zo (you never know). En dan had ik ook een out of office of voice mail ingezet. Dat geeft rust en is maar net zo beleefd, maar het hoeft dus niet.

Hoe kwam ik uit mijn detox?

Ik had geweldig uitgekeken naar het moment waarop ik rustig op de bank een avondje kon scrollen om alles in te halen.

Alleen, overviel me bijna instant een soort van FOMO (Fear Of Missing Out).

Daar waar ik bij thuiskomst nog compleet zen en zo dankbaar was voor de fijne week die we hadden beleefd, overviel me plots een soort van onzekerheid door een niet aflatende stroom aan reisverslagen vol spectaculaire foto’s, enthousiaste belevingen, once-in-a-lifetime momenten…

Hadden wij het dan eigenlijk wel zo goed gehad, daar in die kleine hut aan het meer?

Hadden we er wel alles uitgehaald wat erin zat?

Ook professioneel leek het wel alsof iedereen grote stappen aan het zetten was vanuit een hyper efficiëntie: (na)jaarplanningen waren gemaakt, doelen uitgezet, projecten voorbereid.

Ik was nauwelijks aan twee dagen werken toegekomen.

Om nog maar te zwijgen van die ellenlange klusjeslijst. En we waren al halfweg de vakantie!

Om mezelf de opkomende depressie te besparen heb ik alles meteen weer afgesloten 😊.

Het was té intens en ik was te weinig voorbereid blijkbaar.

Op zo’n moment voel je de impact van die eindeloze stroom prikkels.

Mocht je dus twijfelen of je met een weekje wel impact kan hebben? Het antwoord is zeer duidelijk: ja.

# Terug opstarten

Terug opstarten kan beter met een aantal voorwaarden:

• Ik kies een rustig moment. Dat hoeft niet onmiddellijk op de dag van thuiskomst. Ik neem de tijd en zorg dat ik ongestoord en met focus kan ‘terugkeren’.

• Ik begin gematigd. Ik kom van 0, naar 100 schieten is teveel van het goede. Ik had mezelf de limiet gezet van 20 minuten scrollen. Het is ook wel de bedoeling om niet terug te vallen in m’n oude patroon. Dat kunnen we dus maar beter meteen inbouwen.

• Ik werk stelselmatig elk kanaal af. Ik beantwoord, bekijk, enz. alvorens ik overschakel naar het volgende kanaal. Zo word ik minder snel overweldigd.

• Ik kan niet alles inhalen. Ik ga dus ook niet terug in de tijd scrollen, ik val gewoon weer in. Jep, ik zal dingen ‘gemist’ hebben. Maar de belangrijke zaken worden ongetwijfeld nog eens herhaald, zo gaat dat nu eenmaal op sociale media ‘-).

Is jouw mobiel zo ongeveer met je hand vergroeit of valt het nog wel mee?

Op IG kan je heel makkelijk je activiteit checken bv. via de parameter ‘bestede tijd’. Je kan bovendien een tijdslimiet instellen of een pauze laten herinneren. Ook andere apps hebben steeds vaker tracking info die je kan raadplegen om te zien of jouw perceptie van gebruik klopt.

Op Samsung toestellen zit onder de instellingen zelfs de optie ‘digitaal welzijn’ waar je een kort overzicht krijgt van het gebruik van je sociale apps, je doelen kan inbouwen bv. schermtijd beperken door er een reminder aan te koppelen of jezelf focustijd te gunnen bv. om ongestoord – dus zonder meldingen - te werken. Ik neem aan dat andere merken dat ook hebben - laat het zeker weten in de comments!

Nog een stapje verder gaan? Op https://digitalebalans.nl/ kan je een test doen om na te gaan hoe schermen een invloed hebben op je gezondheid, en vooral… krijg je tips om meer in balans te komen.

Ga zeker eens kijken… als je durft ‘-)!

Stefanie